Rond de feestdagen steken we elkaar graag naar de kroon: wie zet het meest culinaire diner op tafel? Vervolgens passeert gedurende de avond het ene na het andere gastronomische hoogstandje de revue. Voor wie niet zo gecharmeerd is van urenlange kooksessies in de keuken of voor wie na december toe is aan wat anders: organiseer eens een oer-Hollands stamppottenbuffet. Zo’n buffet is niet te ingewikkeld en met zoveel keus staat er voor fijnproevers altijd wel een stamppot op tafel die in de smaak valt. Zo’n buffetje zorgt daarbij ook nog eens voor instant gezelligheid.

Kookpannen voor het maken van de stamppotten

Mocht je in je keukenla geen recept van je oma of je moeder hebben liggen, dan hoef je enkel ‘stamppot recept’ in te tikken in Google. In dit artikel vind je daarom geen recepten, maar wel tips voor alle randzaken eromheen. Te beginnen met fijne pannen. De kok wil tenslotte ook wat.

Bij een winterse stamppot hoort natuurlijk ook een smakelijk stukje vlees. Dat kan een rookworst zijn die je simpelweg opwarmt, maar ook een verse worst, een stuk rosbief of hachee. Vind je vlees braden te veel werk of kom je kookpitten te kort, serveer dan verschillende rookworsten variërend van grof naar fijn en vegetarisch. Wil je wel een vleesgerecht, maar zo min mogelijk gedoe bij het braden – er staan tenslotte meer pannen op het vuur – gebruik dan een pan die weet wat-ie doet. Pannen die je gerecht liefdevol laten sudderen zijn slowcook-pannen. Deze pannen warmen snel op, zijn warmte-isolerend en kunnen desgewenst na het aanbraden ook in de oven worden geschoven. Ondertussen heb jij mooi de handen vrij voor wat anders.

Belangrijke bijzaken

De bijgerechten veranderen een gewone stamppot in no time in een stamppot van restaurantkwaliteit. Het mooie is: die bijgerechten zijn übersimpel. Uitgebakken spekjes, augurken en zilveruitjes mogen niet ontbreken tijdens je stamppotbuffet. Braad je vlees? Zet dan ook een schaaltje met jus op tafel. En vergeet de mosterd, de peper en het zout niet! Voor sfeer verhogende schaaltjes zit je goed bij Palmer en Maastricht Porselein.

Nagerecht bij stamppotbuffet

Bij een oer-Hollandse maaltijd hoort natuurlijk een oer-Hollandse afsluiting: een toetje. Dat kan een eenvoudige vla zijn, maar ook boerenjongensijs, custard of hangop. Echte Nederlandse desserts die perfect passen bij een stamppottenbuffet. Verhoog het restaurantgevoel door bijvoorbeeld naast de vla en het ijs vers geklopte slagroom en chocoladesprinkels te zetten. De hangop smaakt nog beter met wat verkruimelde speculooskoekjes en jam. Wil je het buffetthema vasthouden, serveer dan meerdere nagerechten en zet er kleine schaaltjes bij. Zo nodig je je gasten uit om van elk nagerecht iets te proeven.

Winters tafelen: the finishing touch

Een winters gedekte tafel moet warmte uitstralen. Het is buiten immers al koud genoeg. Kies voor een tafelkleed in een warme kleur of voor een geblokt kleed en zet her en der wat kaarsjes neer. Vermijd wankele kaarsenstandaardjes. Bij een stamppottenbuffet mag het best wat robuuster zijn en zo hou je het veilig.

Kies voor het servies kleine borden in plaats van grote maaltijdborden. Het zou jammer zijn als Daniël gelijk z’n hele bord volschept met boerenkool – eerlijk is eerlijk, er is geen boerenkool zo lekker als die van jou − en daarna geen ruimte meer over heeft om van de andijviestamppot te proeven. Kleine exemplaren hebben dus de voorkeur. Maak je het stamppotbuffet voor een verjaardag en eet je gezelschap de stamppot met het bord op schoot? Overweeg dan om diepe borden of kommen te gebruiken. De zilveruitjes rollen dan niet van je bord af en ook die laatste hap schuif je net wat makkelijker op je lepel.

Naast elke pan en bij elk bijgerecht leg je een geschikte opscheplepel. Eventueel plaats je voor de vorm ook nog wat naamkaartjes bij elk gerecht. Tot slot vinden je gasten aan het eind van het buffet een servet en hun bestek. Ik zeg: eet smakelijk!